-Kdv iadesi tanım olarak; satın alınan mallar için ödenen KDV’nin geri alınması anlamına gelen bir vergisel istisnadır. KDV İadesi, satıcı, tüketici veya üretici tarafından gösterilebilir. KDV İadesi, aracılardan (örneğin deposundan, bayiden veya toptancıdan) tüketicilere aracı olan Tüketici İadesi olarak da adlandırılabilmektedir.
-KDV Kanunu uyarınca iade hakkı tanınan işlemlerle ilgili olarak yapılan satışların, maliyetini oluşturan girdilerin alımında ödenen KDV tutarları “Yüklenilen Katma Değer Vergisi”ni oluşturmaktadır.
-Bazı mal teslimleri ve hizmet ifaları KDV’den istisna edilmiştir. Bu gibi işlemleri gerçekleştirenler, satışları esnasında KDV hesaplamazken, alışları esnasında KDV ödemektedirler. Bu şekilde mal alışı yapan işletmeler satış yaptıkları kişilere KDV’yi yansıtamazlar. Bu şekilde üzerlerinde kalan katma değer vergisi, yüklenilen KDV olarak adlandırılır. İade hakkı doğuran mal ve hizmete ilişkin yüklenilen KDV doğrudan ilgili mal üretiminde kullanılan mal ve hizmetlerden, genel yönetim giderlerinden hesaplanan paylardan ve ATİK nedeniyle hesaplanan KDV tutarlarından oluşmaktadır.
-Yüklenilen KDV Listesi ise, üretim ve ihracat yapan firmalar için alış faturalarına istinaden ödenen KDV tutarlarının üretimde kullanılan kısmının tespit edilmesi ve alınan liste sayesinde vergi iadesi işlemlerinin yapılmasını sağlayan bölümdür.
-Örneğin, indirimli orana tabi konut üreten bir şirket, satışı gerçekleştirilen indirimli orana tabi konutların maliyetini oluşturan girdilerin (demir, çimento, boya, kapı, pencere …) alımında ödediği katma değer vergilerinin yüklenilen KDV olarak dikkate alacaktır. Bu işle ilgili iade taleplerinde yüklenilen KDV listesi oluşturacaktır.
-Yüklenilen KDV Listesi yapılırken; KDV iade alacaklarında iade üst sınırı bulunmaktadır. Bu sınır KDV hesaplanmadan yapılan satışlarda – ihracat, teşvikli yatırım malı satışı gibi – istisna kapsamında satışın genel KDV oranına isabet eden kısımıdır.
1) Yüklenilen KDV listesindeki belgeler o dönemde iade hakkı doğuran işlemin bünyesine giren harcamalardan oluşmalıdır.
2) Yüklenilen KDV listesinde bulunan ATİK(Amortismana Tabi İktisadi Kıymet) KDV’nin, iade hakkı doğuran işlem ile ilgili olması gerekir. ATİK KDV koşulsuz olarak iade hesabına alınmamaktadır. Amortismana tabi iktisadi kıymetin aktifte yer alması veya alış faturasındaki KDV’nin indirime konu edilmesi, KDV iade hesabına dâhil edilmesini gerektirmez. Örneğin indirimli orandan kaynaklanan KDV iade talebinde, indirimli oranda teslim ile ilgisi bulunmayan ve aktifte yer alan gayrimenkule ait KDV, yüklenilen KDV listesine alınmayacak ve iade hesabına dâhil edilmeyecektir.
3) İade talep edilen dönemde iade hakkı doğuran işlem dışında teslim olması durumunda bu döneme ait indirilecek KDV den genel oranda teslime pay verilmelidir. İndirimli oranda teslim ile genel oranda teslim veya istisna kapsamında işlem yapılması durumunda, bu döneme ait indirimlerden genel oranda teslime, istisna kapsamında satışa ve dönem sonu stokuna pay verilerek yüklenilen KDV listesi oluşturulmalıdır.
-KDV iade işlemlerinin dayanağını oluşturan (ve elektronik ortamda gönderilen listeler ile Gelir İdaresi Başkanlığında bulunun verilerin analiz edilmesi sureti ile oluşturulan) Katma Değer Vergisi İadesi Kontrol Raporunda GEK:05 (Genel Esas Kontrol) Segmentinde “Azami İade Edilebilecek Tutar” kontrolü yapılmaktadır. Azami iade edilebilecek tutar, % 1 KDV hesaplanarak yapılan indirimli oranda teslimde teslim bedelinin ( % 18- %1=) % 17si, % 8 KDV hesaplanarak yapılan indirimli oranda teslimde ise teslim bedelinin ( % 18- %8=) % 10’u olarak esas alınacaktır.
-Formülsel olarak da Yüklenilen Toplam KDV/Üretilen malların toplam maliyeti “formülü bize bir birim maliyet için yüklenilen KDV tutarını vermektedir.
Toplam indirilebilir Üretime Sevk
Katma Değer Vergisi – Edilmeyen Stoklardaki = Mamul Mala İlişkin KDV
Mallara Ait KDV
Önceki Dönemden Eden KDV Oranı
Devreden Mamul Bu Dönem İmal Toplam Mamul
Maliyeti + Edilen Mamul = Maliyeti
Maliyeti
Kaynakça
http://www.muhasebetr.com/sorucevap/haber_oku.php?haber_id=237
MÜCTEBA ONURHAN ÖZMUMCU
DENETÇİ-EKONOMİST
