AIRBNB ; insanların kısa iş seyahatlerinde, kısa tatil konaklamalarında; yer bulunmasında, mekan sahiplerinin mevcut gayrimenkullerini kısa süreli kiralamasına imkan sunan bir sistemdir.
AIRBNB hizmetleri hem gayrimenkul sahiplerine kısa süreli de olsa kira geliri elde etmesine yardımcı olan bir sistem olduğu gibi kısa süreli iş seyahati, kısa süreli tatil konaklaması yapacak olan kişilere de konaklayacakları mekan bulma konusunda büyük faydaları olan bir sistemdir.
AIRBNB; devletler açısından da dolaylı vergileme açısından büyük bir fırsat sunmaktadır. Eğer AIRBNB hizmetleri kapsamında gelir beyanı doğru yapılırsa hem gelir vergilemesi açısından hem de dolaylı vergileme açısından vergilendirme kalemleri açılmaktadır.
Özellikle AIRBNB hizmetleri turizm açısından kullanılırsa devlet hazinelerine döviz girişleri sayesinde belirli bir anlamda turizm geliri girdisi de yaratma imkanı olan bir sistemdir.
AIRBNB UYGULAMASI VERGİLENDİRİLMESİ
Dünya çapında AIRBNB uygulamaları yaygındır. Dünya ülkeleri açısından bazı ülkeler özelinde AIRBNB vergilendirmeleri mevcut hizmetlerin hizmeti alan kişiye faturalandırması koşuluyla doğmaktadır. Yani iş bu hizmetlerde vergilemeyi doğuran en büyük olgu doğru faturalandırma sürecidir.
Bazı Dünya ülkelerinde AİRBNB hizmetlerinin vergilendirmesi şu şekilde oluşmaktadır;
Arnavutluk: %20 KDV’ye tabidir.
Ermenistan: %20 KDV KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Avustralya : %10 GST ye tabidir. (Mal ve Hizmet Vergisi) (GST tescili olan mükelleflere vergi uygulanmaz)
Avusturya: %20 KDV ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Bahamalar: %12 KDV (Vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Belçika: % 21 KDV (İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Brezilya: ISS ve PIS/COFINS özel durumuna tabi.
Bulgaristan: %20 KDV ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Kanada: %5 GST ye tabidir. (Mal ve Hizmet Vergisi)
Şili: %19 KDV ye tabidir. (Vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Kolombiya %19 KDV (Vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Kosta Rika %13 KDV
Hırvatistan %25 KDV ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Kıbrıs %19 KDV ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Çek Cumhuriyeti %21 KDV ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Danimarka %25 KDV ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Mısır %14 KDV ye tabidir.
Estonya %22 KDV ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Finlandiya %24 KDV ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Fransa %20 KDV ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Almanya %19 KDV ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Gürcistan %18 KDV ye tabidir.
Yunanistan %24 KDV ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Macaristan %27 KDV ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
İzlanda %24 KDV ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Endonezya %11 KDV ye tabidir.
İrlanda %23 KDV’ye tabidir.
İtalya 22 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Japonya %10 tüketim vergisine (JCT) tabidir.Japonya’da ev sahibiyseniz JCT yasası uyarınca “sorumlu sıfatı” sistemine göre AIRBNB ev sahibi hizmet bedelleri üzerinden Japonya tüketim vergisini bildirip ödeme yükümlülüğü vardır.
Kenya %16 satış vergisine tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Kosova %18 KDV’ye tabidir
Letonya %21 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Litvanya %21 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Lüksemburg %17 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Malezya %8 hizmet vergisine tabidir.
Malta %18 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Meksika %16 KDV’ye tabidir.
Moldova %20 KDV’ye tabidir.
Hollanda %21 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Yeni Zelanda %15 GST’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Norveç %25 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Polonya %23 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Portekiz %23 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Romanya %19 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Suudi Arabistan %15 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Senegal %18 KDV’ye tabidir.
Sırbistan %20 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Singapur %9 GST’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Slovakya %20 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Slovenya %22 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Güney Afrika %15 KDV’ye tabidir.
Güney Kore %10 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
İspanya %21 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
İsveç %25 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
İsviçre %8,1 KDV’ye tabidir.
Tayvan %5 KDV’ye tabidir.
Tanzanya %18 KDV’ye tabidir
Tayland %7 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Uganda %18 KDV’ye tabidir.
Ukrayna %20 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Birleşik Arap Emirlikleri %5 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Birleşik Krallık %20 KDV’ye tabidir. ( İş seyahati veya vergi tescili olan kişilere vergi uygulanmaz)
Uruguay %22 KDV ye tabidir.
*Yukarıdaki ülkeler özelinde uygulamanın yapıldığı ülkenin vergi kanunları uyarınca ayrıca gelir vergisi vb. ek diğer vergilendirilmeler ayrıca mükellefiyet türüne göre yapılmaktadır.
TÜRKİYE ÖZELİNDE AIRBNB VERGİLENDİRİLMESİ
Türkiye özelinde AIRBNB vergilendirilmesine bakacak olursak;
–Katma Değer Vergisi : *%20
Örnekle açıklamak gerekirse; X isimli ev sahibi, Aralık ayında AIRBNB aracılığı ile yaptığı kısa süreli kiralamalarla 150.000,00 TL kira getirisi sağlamıştır.
AIRBNB’nin %20 komisyon aldığı varsayımında (150.000 x 0,20=30.000,00) ; 30.000,00 TL’nin %20’si (AIRBNB komisyon KDV si ev sahibi tarafından KDV-2 beyannamesiyle vergilendirilmelidir. 120.000,00 TL’nin %20’si ise KDV-1 beyannamesi ile vergilendirilmelidir. KDV-2 ile beyan edilen tutar, KDV-1 ile beyan edilen tutardan mahsup edilmelidir.
*Tam net olmamakla birlikte ülkemizde AIRBNB hizmetlerinin yapılabilmesi için Kültür Ve Turizm Bakanlığı’ndan belge alınması zorunludur ve iş bu hizmetler turistik tesis hizmeti sayıldığı için KDV oranı %20’dir.
Ayrıca uygulamada AIRBNB’nin %3 oranında komisyon aldığı bilinmekte olup bu sebeple ev sahibi %3 oranında AIRBNB kazancı için de beyanname vermelidir.
Öncelikle gelir elde edecek kişi 6 aydan kısa süreli bir kiralama yapacaksa mevcut kazanç ticari kazanca girdiği için kişi şirket kurmalıdır. Ticari kazanç için de şirket türüne göre Gelir Vergisi veya Kurumlar Vergisi verilecektir. 6 aydan kısa süreli kiralamalarda kira sözleşmesi genellikle yapılmadığı için ve de karşılıklı farklı bir tür anlaşma metni hazırlanıp imzalandığı veya zımni kabulle anlaşma yapılıp kazanç sağlandığı için mevcut kazanç ticari kazanç kapsamına girmektedir.
Ancak 6 aydan uzun süreli bir kiralama yapılacaksa mevcut kazanç ticari kazanç olarak değil; konut kiralama geliri olarak sayılacağı için mevcut gelir için Gayrimenkul Sermaye İradı verilecektir. Genellikle 6 aydan uzun kiralamalarda konut kirama sözleşmesi imzalanmaktadır.
–Konaklama Vergisi: %2
Turizm Katkı Payı:%0,5 yani binde 5
Ayrıca;
100 gün veya daha az süreli kiralanacak evler “turizm konutu” statüsündedir.
1 Ocak 2024 tarihinden itibaren, turizm amaçlı kiralama faaliyetinde bulunan mülk sahipleri tarafından, izin belgesi almak için Kültür ve Turizm Bakanlığı’na başvurulması zorunludur.
KAYNAKÇA
–https://www.airbnb.com.tr/help/article/481
– https://www.airbnb.com.tr/help/article/436
–https://assets.airbnb.com/help/Airbnb-Tax-Guide-2023-Turkey-Turkish.pdf
– https://baf.av.tr/airbnb-vergi-incelemesi/#Yillik_Kiralamalarin_Vergilendirilmesi
-https://www.homesberg.com/turizm-airbnb-kisa-kiralama-vergisi-ne-kadar/?gad_source=1&gclid=CjwKCAjwy8i0BhAkEiwAdFaeGBAcep9rSfFKLtHM1kDRYq9tDHWV3TdWhuV2CSZ_p2YrqUswGNddghoCS6cQAvD_BwE
– https://www.mikro.com.tr/yeni-airbnb-yasasi/
– https://en.wikipedia.org/wiki/Airbnb
MÜCTEBA ONURHAN ÖZMUMCU
EKONOMİST
